2022’yi geride bırakmaya hazırlanırken yılın kelimesi merak edilmeye baÅŸlandı. Amerika’nın en eski sözlük yayıncısı olan Merriam-Webster ise yılın kelimesini “gaslighting” olarak seçti. Åžirket, ‘gaslighting’ kelimesi aramalarının 2022’de yüzde 1740 oranında arttığını açıkladı. Gaslighting’in anlamını duyanlar ise ÅŸaşırıyor. Peki nedir bu gaslighting?
Merriam-Webster, yılın kelimesini “gaslighting” olarak seçti. Åžirkete göre, sözlüğün web sitesindeki ‘gaslighting’ kelimesi aramaları 2022’de yüzde 1740 oranında arttı ve kelime, büyük ilgi gördü. Åžirket yaptığı açıklamada, “Bu yanlış bilgi çağında (‘sahte haberler’, komplo teorileri, Twitter trolleri ve deep fake’ler) gaslighting, zamanımıza ait bir kelime olarak ortaya çıktı” ifadesine yer verdi.
Gaslighting, manipüle etmek, yalan söylemek ve psikolojik manipülasyon anlamına geliyor. Örneklerine ise ilişkilerde, romantik yakınlaşmalarda ve dostluklarda rastlamak mümkün. Terim, 1938 tarihli bir oyunun adından ve bu oyuna dayanan filmden geliyor; olay örgüsü, karısını delirdiğine inandırmaya çalışan bir adamı içeriyor.
Gaslighting terimi, 1938 tarihli bir oyunun adından ve bu oyuna dayanan filmden geliyor. Olay örgüsü, evlerindeki gaz lambasının kısıldığını söyleyen karısını delirdiğine inandırmaya çalışan bir adamı içeriyor. Gaslighting ilk kez 20. yüzyılın ortalarında kullanıldığında, filmdekine benzer bir tür aldatmacaya gönderme yapıyordu.
Ancak son yıllarda, gaslighting’in daha basit ve daha geniÅŸ bir anlamının bulunduÄŸu görüldü. (Birini, özellikle kiÅŸisel bir avantaj için, büyük ölçüde manipüle etme eylemi.) Bu kullanımda kelime, sahte haberler, deep fake’ler ve yapay zeka gibi modern aldatma ve manipülasyon biçimleriyle ilgili diÄŸer terimlerle de uyumlu oldu.
2022’nin diÄŸer sözcükleri arasında ise omicron ve oligark var.